ULAŞTIRMA MÜHENDİSLİĞİ LİSANS PROGRAMI

Ulaştırma Mühendisliği lisans programı ülkemizde ilk olarak 2012 yılında Yalova Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde kurulmuş ardından Bahçeşehir ve Karabük Üniversitesinde açılmıştır. 2018 yılından itibaren ilk mezunlarını vermeye başlayan Ulaştırma Mühendisliği Lisans programını gelin birlikte inceleyelim.

Ulaştırma Mühendisliği lisans programı bir süredir öğrenci alımı gerçekleştirmiyordu lakin 2024 yılı itibariyle Yalova Üniversitesi Ulaştırma Mühendisliği tekrar öğrenci alımı yapacağını duyurdu!

ULAŞTIRMA MÜHENDİSLİĞİ NEDİR

Dünya genelinde Ulaşım Sektörüne yıllık olarak $1.4 – 2.1 trilyon arasında bütçe ayrılıyor.

Ulaştırma mühendisliğinin planlama yönleri, teknik değerlendirme, karar verme ve politik faktörler de dahil olmak üzere kentsel planlamanın unsurlarıyla ilgilidir. Lojistiğin teknik tahmini genellikle yolculuk üretimi, yolculuk dağıtımı, mod seçimi ve rota tahsisi tahminlerini gerektiren kentsel ulaşım planlama modellerini içerir. Ulaştırma mühendisliği temel olarak ulaşım tesislerinin planlanmasını, tasarlanmasını, inşasını, bakımını ve işletilmesini içerir. Bu tesisler hava, karayolu, demiryolu, boru hattı, su ve hatta uzay taşımacılığını desteklemektedir. Trafik mühendisliğinin tasarım yönleri, bir ulaşım tesisinin boyutunun belirlenmesini (tesisin kaç şeritli veya kapasiteye sahip olduğunu), yolun veya yolların geometrisini (dikey ve yatay hizalama) tasarlamak için, kaplama için kullanılacak malzeme ve kalınlığın belirlenmesini içerir. Herhangi bir planlama yapılmadan önce mühendislerin alanın veya varsa önceki sistemlerin envanterini incelemesi gerekir. Envanter veya veri tabanı nüfus, arazi kullanımı, ekonomik faaliyet, ulaşım olanakları ve hizmetleri, seyahat kalıpları-akışları, yasa ve düzenlemeler, bölgesel mali kaynaklar ve topluluk değerleri ile beklentilerine ilişkin bilgileri içermelidir. Bu kontrol listeleri, mühendislerin sistemin gelecekteki koşullarının doğru tahminlerini sağlayan iş modelleri oluşturmasına yardımcı olur. Operasyonlar ve yönetim, araçların yollarda veya raylarda sorunsuz hareket etmesini sağlayan trafik mühendisliğini içerir. Daha eski teknolojilerden bahsedecek olursak trafik işaretleri, sinyalleri ve geçiş ücretlerini içerir. Yeni teknolojiler arasında gelişmiş yolcu bilgi sistemleri (değişken mesaj işaretleri) gibi gelişmiş trafik kontrol sistemleri ve araç altyapısı entegrasyonunu içeren Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS) yer almaktadır. İnsan faktörleri, özellikle sürücü-araç arayüzü ve yol işaretleri, sinyaller ve tabelaların kullanıcı arayüzü ile ilgili olarak Ulaştırma Mühendisliğinin bir dalıdır.

Ulaştırma Mühendisliğini bölümümüzün kurucusu Prof. Dr. Rafet Bozdoğan hocamızın Ulaştırma Mühendisliği’ne giriş dersinde bizlere öğrettiği şu cümleyle özetleyeyim; Bireylerin, mal ve hizmetlerin belli bir başlangıç noktasından belli bir bitiş noktasına varmasına ulaşım denir. Bu süreçte kullanılan tüm sistemlerin planlanması-projelendirilmesi, yapımı, bakımı, işletilmesi ve yönetimiyle ilgilenen mühendislik dalına ise Ulaştırma Mühendisliği denir.

Ulaştırma.info ekibi olarak TUSAŞ Y.K. Başkanı, aynı zamanda Ulaştırma Mühendisliği Bölümünün Kurucusu olan Prof. Dr. Rafet Bozdoğan hocamıza “Ulaştırma Mühendisliği” ni sorduk.

Soru-1: Ulaştırma Mühendisliği lisans bölümünü neden kurma gereği duydunuz?

Rafet Bozdoğan: Dünyada kamu yatırımlarının en çok payını alan ulaştırma yatırımlarının artık konvansiyonel anlayış içerisinde yapılması mümkün değildi, gelişen teknolojiyle birlikte yeni mühendislik dallarının bölünmesine ve geliştirilmesine ihtiyaç hasıl olmuştu. Bu sebeple Ulaştırma Mühendisliği gelişmiş ülkelerin birçoğunda hizmet verdiği gibi ülkemizde de büyük bir ihtiyaç haline geldiğinden Ulaştırma Mühendisliği lisans bölümünü açma gereği duyduk.

Soru-2: Ulaştırma Mühendisliği neden tercih edilmeli?

Rafet Bozdoğan: Bir öğrencinin Ulaşım yapılarına, trafiğe, altyapıya veya lojistiğe ilgisi varsa bu alanlarda çalışma yapmak istiyorsa mutlaka bu bölümü tercih etmelidir. Ulaştırma Mühendisliği lisans bölümü Türkiye’de eşi benzeri bulunmayan bir bölümdür; Ulaştırma Mühendisliği öğrencileri sektöre hazır bir şekilde mezun olmaktadır. Mezun olduktan sonra yeniden bir kursa veya eğitime katılmasına gerek yoktur. Mezun olan arkadaşlarımızla ve amirleriyle görüştüğümüzde işe başladıktan sonra çalıştıkları yerlerde, bir ay gibi kısa bir sürede adaptasyonu sağladıklarının ve eski bir çalışan gibi çalışmalarını sürdürdüklerinin geri dönüşlerini alıyoruz.

Soru-3: Ulaştırma Mühendisliği bölümünün diğer mühendislik dallarına göre avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Rafet Bozdoğan: Bakış açısına göre değişir, eğer bir öğrenci ulaşımın her hangi bir dalına ilgi duyuyorsa; Ulaşımın dünyanın bütün ülkelerinde kamu yatırımlarının %70 oranında bir kısmının ayrılmasıyla birlikte yetişmiş uzman insanlara çok fazla ihtiyaç olması, bu sayede Ulaştırma Mühendisliği bölümünden mezun olan Ulaştırma mühendisi arkadaşlarımızın rahatlıkla iş bulma potansiyeline sahip olması çok büyük bir avantaj sağlar.

AKADEMİK YETKİNLİKLERİ

Ulaştırma Mühendisliği inter-disipliner bir mühendislik olduğundan; İnşaat, endüstri, harita, şehir planlama, yazılım, elektrik-elektronik ve Raylı Sistemler Mühendisliğini içerisinde barındırmaktadır.

İsteğe bağlı İngilizce hazırlık eğitimi tercih edilmezse, 8 eğitim döneminin örnek ders içeriği aşağıdaki tablo-resimlerde görüldüğü gibidir.

derslerle ilgili olarak bölüm akademisyenleriyle son görüştüğümde, teknolojinin gelişmesi ve çağın değişimiyle birlikte bilgisayar kullanımına giriş vb. derslerde büyük bir değişime gittiklerini pythoon gibi yapay zeka programlarıyla daha iyi ulaştırma mühendisleri yetiştireceklerini belirtmişlerdi.

Derslerin yanı sıra okunurken öğrenilen bazı programlar ve eğitimler

Ulaştırma Mühendisliği bölüm akademisyenlerinin her biri kendi alanında çok ciddi yetkinliklere sahip olduğu gibi bir o kadar da network sahibi akademisyenler olması sayesinde, iş hayatınızda öğreneceğiniz bir çok program bilgisine okurken sahip olabiliyorsunuz. SAP2000, VİSSİM, VİSUM, AUTOCAD-CIVIL 3D, NETCAD, QGIS gibi iş hayatında çok yaygın kullanılan programlara hakim olarak mezun olmanız iş hayatına çok hızlı atılmanıza vesile oluyor. Tabi ki sadece program öğrenip ofis mühendisi olmak zorunda değilsiniz, okurken program öğrenmenin yanı sıra saha çalışmaları gerçekleştirilen bir bölüm burası.

Mezunların Çalışma Kapsamları

• Gelişen Yazılım ve Mobilite Teknolojilerine Entegrasyonu Oldukça Yüksektir. (Akıllı Ulaşım Sistemleri, Otonom Araçlar, Yapay Zeka)

• Dinamik bir bölüm olup geleceği oldukça açıktır. (Yazılım, Büyük veri, CBS, Uzaktan Algılama, Yapay Zeka, Makine Öğrenmesi)

• Ulaştırma Mühendisliği öğrencileri eğitimleri boyunca birçok farklı projede yer alarak tecrübelerini artırmakta ve ek gelir sağlayabilmektedir.

• Bu bölümün tanınırlığı giderek artmaktadır. Bakanlık, belediye ve özel sektörde giderek artan bir talebi bulunmaktadır.

Yalova Üniversitesi Ulaştırma Mühendisliği bölümünü ‘nü örnek olarak verdiğimizde toplam 132 mezun öğrencisi bulunmaktadır. Mezunların %79’undan (104 kişi) alınan bilgiler doğrultusunda;

Ders sayısı ve derslerin kapsamı tercih yapacak arkadaşları korkutmasın çünkü bu bölümden mezun biri olarak söylüyorum;  Evet her dönem 10 dersi olan bir bölüm ama tüm dersler birbiriyle çok bağlantılı. Yapbozun parçaları gibi düşünebilirsiniz. Bir dersi sevmeniz hepsini öğrenmenize vesile olabiliyor ve tüm parçalar kendiliğinden yerine oturuyor.

017: Kod – 4989 ULAŞTIRMA MÜHENDİSLİĞİ’NDEN MEZUN, KPSS TANIMI (T.C. DEVLET PERSONEL BAŞKANLIĞI)

2018: Sayı:1660-İnşaat Mühendisleri Odası’na Kayıt Kabulü (TMMOB)

Bunların dışında son olarak yaşadığım bir anımdan bahsetmek istiyorum; eğitim hayatımız boyunca ulaştırma mühendisliği kulübü olarak sayısız etkinlik düzenleyip birbirinden güzel anılar biriktirsekte bu anı benim için ayrı bir yere sahip. Pandemi döneminde 7 Ulaştırma Mühendisliği öğrencisi aynı evde kalıyorduk ve covide yakalandık, aramızdan bir kaç kişi hastalığı ağır geçiriyordu. Bu durumdan haberdar olan bölüm hocalarımız, lahmacunlar yaptırıp yiyeceğinden vitaminine sepetler dolusu erzak alışverişi yaparak kapımıza bırakmıştı. Hastalığı ve bitkinliğimizi bir kenara bırakıp balkondan hocalarımıza el sallamıştık. Maalesef bazı akademisyenler hiç sizinle görüşmeyip muhatap dahi olmayabiliyor lakin şunu canı gönülden söylemeliyim ki Yalova Üniversitesi Ulaştırma Mühendisliği akademisyenleri öğrencilerini gerçekten ailesi gibi sahipleniyor. Buradan bütün hocalarımıza bizi yetiştirdikleri ve her konuda ellerinden geleni yaptıkları için çok teşekkür ederim.