Kocaeli İlinde tek seferde hayata geçirilecek olan en büyük yatırım projelerinden biri olan “KörfezRay Metro Hattı” Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Master planında yer almakta olan bir metro hattı projesidir. Projelendirme, İstasyon noktalarının seçilmesi ve güzergah planlaması Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanlığı tarafından yürütülen proje gerekli proje ve güzergah çalışmalarının tamamlanmasının ardından 16 Ekim 2023 tarihinde T.C Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü idaresine devredilmiştir.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından 2024 yılının ilk yarısında yapım ihalesi gerçekleştirilmiş olup Yaklaşık Maliyeti 67.718.607.406 TL olarak belirlenen ihale 60.920.871.704 TL ile Met-Gün İnşaat – Eze İnşaat – Atis Asfalt ortak girişimi tarafından kazanılmıştır. Haziran 2024 ayı itibariyle Kamulaştırma çalışmalarıyla birlikte projenin çalışmalarına başlanmıştır. 2024 yılının sonunda da KörfezRay Projesi için ÇED Raporu gerekli değildir onayı alınmıştır.
Proje kapsamında güzergâh; Batı-Doğu aksında tasarlanan metro hattı Körfez, Derince, İzmit (Merkez) ve Kartepe ilçelerinden geçecek şekilde tasarlanmıştır. KörfezRay Metro hattı projesi bu güzergah ve projelendirme kapsamıyla bu 4 ilçeyi birbirine bağlayıp mevcuttaki merkezi nüfusun yaklaşık %50’sini kapsayan çok kapsamlı bir metro hattı projesidir. 1. Etabın faaliyete geçmesiyle günlük 300.000 yolcu taşıma kapasitesi, 2. Etapla birlikte bu rakamın günlük 370.000 yolcu kapasitesine ulaşması hedeflenmektedir.
İstasyon noktaları güzergah çevresindeki arazi kullanımları, en kesitin ve mülkiyetin uygun olduğu noktalarda, söz konusu ilçelerde yer alan hastane, otogar, kent meydanı ve mevcut toplu taşıma hatları ile entegrasyonu en üst düzeyde sağlayacak biçimde konumlandırılmıştır. Böylelikle hat, kent içi ulaşım ağının bütünleşik yapısına önemli bir katkı sunacak ve şehir içi taşımacılığında zamandan, karbon salınımından ciddi tasarruflar sağlayacak olup, şehir içi trafiğinde de önemli bir rahatlamaya fayda sağlayacaktır.
Hattın tamamı çift tüp şeklinde yer altında inşa edilecek olup, toplam güzergah uzunluğu 35,35 km olup 24 adet istasyondan oluşmaktadır. 1. Etap 27,1 km uzunluğa sahip olup 18 adet istasyon, 2. Etap 8,25 km uzunluğa ve 6 adet istasyona sahip olacaktır. 1. Etap kapsamında inşası yapılacak olan 18 adet istasyonun, 11 tanesi Aç-Kapa metodu diğer 7 adet İstasyon Tünel tipi istasyon olarak inşa edilecektir.
Peron Tipleri “Yan Peron” adı verilen tip olarak tasarlanmıştır. Peron Uzunluğu olarak tasarım kapsamında 110 metre uzunluk tercih edilmiştir. İstasyon uzunluğu ise 120 metre şeklinde tasarlanmıştır.
Projelendirilen peron ve istasyon uzunluklarına uygun olarak, 86-92 m uzunluğunda, 3,05 metre genişliğinde m² ye 4 kişi düşecek şekilde araç başı 270 kişi 4’lü setler halinde 1080 kişi kapasiteli metro araçları hattın yolcu taşıma işletmeciliğinde kullanılması için projelendirilmiştir.
Tünel Ana Hat uzunluğu 1. Etap için 27,1 km, 2. Etap için 8,25 km uzunlukta tasarlanmış olup, Ana Hatların Tünel çapları dış çap olarak 6,3 metre, kaplama sonrası nihai olarak iç çap ise 5,7 metre olacak şekilde kazı ve kaplama imalatları gerçekleştirilecektir. Ana Hatta ek olarak 2,7 km uzunluğunda da Depo Bağlantı hattı kazısı gerçekleştirilecektir.
Ana Hat Tünel kazıları için toplamda 6 TBM (Tunnel Boring Machine) makinesi çalışacak olup hatlar arası bağlantılar, TBM’lerin İstasyon geçişleri kısmında ve İstasyon imalatları için gerekli kazı imalatları NATM kazı metodu ile gerçekleştirilecektir. Halihazırda proje için 6 Eylül 2025 tarihinde yapılan temel atma töreniyle birlikte 2 adet TBM faaliyete geçirilmiş olup bu 2 TBM Seka Parkı İstasyonundan – Kartepe yönünde kazı gerçekleştirilecektir. Yine Seka Parkı İstasyonundan aksi yönde Körfez istikametinde 2 adet TBM Derince Millet Bahçesi İstasyonuna kadar ana hat tüneli kazılarını gerçekleştirecektir. Derince Millet Bahçesi İstasyonundan da yine Körfez ilçesi yönünde diğer 2 TBM kazı imalatlarını gerçekleştirecektir.
1.Etap kapsamında kazılan tünellere çift tüp tünellerde montaj imalatı yapılacak olan ray uzunluğu 58 km’yi geçmektedir. Hattın işletme süreci için tasarım hızı 90 km/sa şeklinde tasarlanmış olup, işletme hızı 80 km/sa şeklinde gerçekleştirilecektir.
1.Etabın devreye alınmasıyla birlikte tek yönde sefer süresi 42 dakika sürmesi beklenirken, rotasyon (gidiş-dönüş) süresinin toplamda yaklaşık 80 dakikada gerçekleşeceği öngörülmektedir. 2. Etap ile birlikte tek yön süresi 55 dakikaya, rotasyon süresi de toplamda 107 dakikaya çıkması hesaplanmaktadır.
Projenin tünel ve istasyon yapılarının yer altında projelendirmesinin yanında, yer üstünde tek parça halinde 125.000 m² (12,5 Ha) alana kurulacak, işletmede kullanılacak olan Atölye Binası ve Teknik Binalardan trenlerin depolanma, tamir-bakım ve temizlik işlemlerinin yapılacağı bir depo sahası da inşa edilecektir. Yapılan ihale kapsamında bu depo sahasında depolanacak 80 adet tren alımı da gerçekleştirilecektir.
Kocaeli İli Türkiye’nin Doğu Marmara Bölgesi’nde sanayi, lojistik ve ticaret sektörlerinin gelişmiş olduğu bir liman kentidir. Kentin 2024 yılı nüfusu toplam 2.130.006 kişidir. Bu nitelikler ve sahip olduğu potansiyelin daha verimli kullanılması için KörfezRay Metro Projesi Kocaeli ilinin Ulaşım Ana Planı kapsamında M1 Gebze-Darıca Metro hattı projesinin ardından, ikinci metro hattı olarak kentin ulaşım altyapısında stratejik bir rol üstlenecektir.
Kaynaklar:
https://eced.csb.gov.tr/jsp/ek1/46542
